තාක්ෂණයේ දියුණුවත් සමඟ බොහෝ දෙනාගේ වැඩ පහසු වී ඇත. ඒ නිසාම කිසිම වෙහෙස මහන්සියකින් තොරව තමන්ට අවශ්‍ය නිෂ්පාදන හා සේවාවන් තමන් ළඟටම ගෙන්වා ගැනීමේ ජීවන රටාවක් අත්විඳීමට ඔවුන් පුරුදු වී සිටිති. මෙය ඔවුන්ගේ යහපත් සෞඛ්‍යයට තර්ජ`නයක් වන්නේ ශාරීරික වශයෙන් කිසිඳු වෙහෙසීමක් සිදු නොකරන නිසාම නොව මානසික, සමාජීය හා අධ්‍යාත්මික සමබරතාවයටද එය බාධාවක් වන බැවිනි. සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවන රටාවක් උදෙසා ස්වයං විනය, දැනුවත්භාවය මෙන්ම අනුකූලතාවය මත පදනම් වන අතර සැකසූ ආහාර, කෘතිම ආහාර සහ පිෂ්ඨය අධික ආහාර හේතුවෙන් තරුණ, වැඩිහිටි සියලු දෙනා විවිධ සෞඛ්‍ය ගැටළුවලට ලක්වීමේ අවදානම ඉහළ යයි.
මෙහිදී ප්‍රධාන වශයෙන් එල්ල විය හැකි සෞඛ්‍ය අභියෝගය වන්නේ බෝ නොවන රෝගයි. ඒ අතර පිළිකා, හෘද රෝග, නිදන්ගත ශ්වසන රෝග හා දියවැඩියාව වැනි රෝගී තත්වයන් විශේෂ වන අතර මෙම තත්වයන් නිසා ජීවිත හානි පවා සිදු වීම වැළැක්විය නොහැකි වනු ඇත. මේ සම්බන්ධයෙන් 2023 වසරේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ ගෝලීය සංඛ්‍යාලේඛනයන් අනුව හෘද රෝග බොහෝ බෝ නොවන රෝග ආශ්‍රිත මරණවලට හේතු වන අතර ඊට වාර්ෂිකව මිලියන 17.9ක ජනතාවක් ගොදුරු වේ. පිළිකා හේතුවෙන් සිදුවන වාර්ෂික මරණ ප්‍රමාණය මිලියන 9.3 කි. නිදන්ගත ශ්වනසන රෝග හේතුවෙන් මිලියන 4.1ක පිරිසක් වාර්ෂිකව මරණයට පත්වන අතර දියවැඩියාව හේතුවෙන් ඇතිවන වකුගඩු රෝග මිලියන 2.0 ක පමණ පිරිසකට මරණය ළඟා කොට ඇත.
අනෙකුත් බෝ නොවන රෝගී තත්වයන් හා සැසඳීමේදී දියවැඩියාව හේතුවෙන් සිදුවන මරණ ප්‍රමාණය අවම මට්ටමක පැවතියද නිහඬ ඝාතකයකු ලෙස පුද්ගලයකුගේ සෞඛ්‍යයට පහසුවෙන් තර්ජනයක් එල්ල කළ හැකි රෝගී තත්වයක් ලෙසද පෙන්වා දිය හැකිය. දියවැඩියාව පිළිබඳව අනෙකුත් බෝ නොවන රෝගී තත්වයන් හා සමානව ජනතාව දැනුවත් කළ යුත්තේ එහෙයිනි.
යහපත් සෞඛ්‍යයක් වෙනුවෙන් හොඳම උපදෙස්
යහපත් ශාරීරික සෞඛ්‍යයක් වෙනුවෙන් අනුගමනය කළ යුතු දේ දුෂ්කර නැත. මේ සඳහා නිවැරදි හේතූන්, ස්වයං විනය හා ස්ථාවරත්වය වෙනුවෙන් කැපවීම අත්‍යාවශ්‍ය වන අතර ඒ සියලු දේ වෙනුවෙන් දැනුවත්ව තීරණ ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ. එසේ වුවහොත් යහපත් සෞඛ්‍යයක් පහසුවෙන් පවත්වා ගැනීමට හැකි වන අතර මනා ශාරීරික යහ පැවැත්මක් වෙනුවෙන් සමබර ආහාර වේලක් සපයා ගැනීමට සියලු දෙනා උත්සුක විය යුතුය. එහිදී සීනි සහ තෙල් අධික ආහාර පාලනය පිළිබඳවද සැලකිලිමත් විය යුතුය.
සකස් කළ ආහාර, කෘතිම බීම වර්ග අඩු වැඩි වශයෙන් භාවිතයට ගැනීම පිළිකා, දියවැඩියා, කොලෙස්ටරෝල්, අධි රුධිර පීඩනය, හෘද රෝග මෙන්ම ආඝාත වැනි රෝගී තත්වයන්ට අත වැනීමක් වන අතර ඒවායි වැළකී සිටීමට හැකි නම් එය සෞඛ්‍යය යහපතට බෙහෙවින් හේතු වන බව අවබෝධ කර ගැනීම වැදගත් වේ.
යහපත් සෞඛ්‍යයක් පවත්වාගෙන යාම වෙනුවෙන් සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු කිහිපයක් මෙසේ සඳහන් කළ හැකිය.
- ව්‍යායාම කිරීමේදී වැඩිපුර චලනය වන ව්‍යායාම සිදු කිරීම වැදගත් වේ (සුව දිවිය මඟින් පවත්වන වැඩමුළු වලදී වාඩි වී කරන ව්‍යායාම සිදු කරයි) විද්‍යාත්මක පර්යේෂණයන් මඟින් පෙන්වා දී ඇත්තේ ශාරීරිකව ක්‍රියාශීලී වීම යහපත් සෞඛ්‍යයකට ඉතා වැදගත් වන බවයි. අවම වශයෙන් සතියකට විනාඩි 150ක කාලයක් මධ්‍යස්ථ වේගයකින් ව්‍යායාම කිරීම මඟින් දියවැඩියාව ඇතුළු බෝ නොවන රෝග වළක්වා ගැනීමට හැකියාව උදා වන බවද එයින් පෙන්වා දෙයි.
- වැළැක්වීම සඳහා ශරීරයට නිසි පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ලබා දීමද අනිවාර්ය වේ. ප්‍රමාණවත් පරිදි ගුණාත්මක ආහාර සමබර අයුරින් ලබා ගැනීම මෙහිදී අත්‍යාවශය වන අතර සීනි හා සීනි අඩංගු ආහාර පරිභෝජනය අඩු කිරීම මෙන්ම විවිධ වර්ගවල එළවළු ආහාරයට ගැනීම පිළිබඳවද විශේෂයෙන් අවධානය යොමු කළ යුතුය.
- බර කළමනාකරණය කර ගැනීමද බෝ නොවන රෝගවලින් ආරක්ෂා වීමට ගත හැකි තවත් යහපත් සෞඛ්‍ය පිළිවෙතකි. අධික බර දියවැඩියාව සහ අනෙකුත් බෝ නොවන රෝගයන් වැළඳීමේ අවධානම ඉහළ නංවන අතර වරකට කිලෝ ග්‍රෑම් 1ක් දක්වා ස්ථාවර ලෙස බර අඩුකර ගැනීමට වැඩ කිරීම තුළින් සෞඛ්‍යයට හිතකර බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය. වයසට සරිලන උස, බර පවත්වා ගැනීම කෙරෙහි මෙහිදී අවධානය යොමු කිරීම වටී.
- දුම්පානය, මත්පැන් සහ වෙනත් මත් ද්‍රව්‍ය වර්ග භාවිතයෙන් වැළකීම
- ප්‍රමාණවත් නින්දක් ලබා ගැනීම
- යහපත් මානසික සෞඛ්‍යයක් පවත්වාගෙන යාම සඳහා සමාජ සම්බන්ධතාද ඉතා වැදගත් වේ.
- ප්‍රමාණවත් පරිදි ජලය පානය කිරීමද සෞඛ්‍යය යහ පැවැත්මේ තවත් පියවරකි.
සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවන රටාවකින් ඔබේ ජීවිතය සාර්ථක වන අයුරු
රැකියාව සමඟ පෞද්ගලික ජීවිතය සමබරව පවත්වා ගැනීම, තමන්ට ගැලපෙන ආකාරයේ සමාජ සබඳතා, නිසි ආතති කළමනාකරණය, අධ්‍යාත්මික සුවපත්භාවය තුළින් යහපත් මානසික සෞඛ්‍යයක් ළඟා කර ගැනීමට අවකාශ උදා වේ. ඒ තුළින් ශාරීරික පැවැත්මද මනාව තහවුරු කරන අතරම ඒ ඒ පුද්ගලයාගේ සමාජ තත්වය, ආර්ථික තත්වය, ජාතිය, කුලය නොසලකා සෞඛ්‍යය සම්පන්න ජීවන රටාවක් වෙනුවෙන් සිදු කරන කැපකිරීම් ඔවුන්ට යහපත් ප්‍රතිඵල උදා කර දෙනු ඇත.
- බෝ නොව රෝග වළක්වා ගැනීම
- ප්‍රතිශක්තීකරණ පද්ධතිය ශක්තිමත් වීම තුළින් අසාදන ඇතිවීමේ සම්භාවිතව පහළ යයි
- මුදල් වියදම් වීම අවම වීම
- රෝග සංකූලතා හේතුවෙන් ඇතිවන දුෂ්කරතා හා පීඩාවන් අවම වීම
මේ පණිවිඩය හැමෝටමයි
ඕනෑම අයෙකුට ඕනෑම වයසක සිට සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවිතයක් ගත කරන්නේ කෙසේදැයි ඉගෙන ගත හැකිය. මුලින්ම ඉගෙන ගැනීමට හැකිනම් එය ඉතා වැදගත්ය. දරුවන්ගේ පුරුදු පසුව වෙනස් කරනවාට වඩා ක්ෂණික ආහාර හඳුන්වා දීමෙන් වැළකී සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ගැනීමට ඔවුන් හුරු කරවීම හා ඉගැන්වීම පහසුය. එය ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ හොඳම ආයෝජනය බවට පත්වනු නිසැකය.
තමන්ගේ ජීවිතයේ හොඳ නරක සියලු දේ සිදුවන්නේ තමන්ගේ තීරණ මතය. ඔබේ සෞඛ්‍යය සම්බන්ධ තීරණයද එසේමය. බෝ නොවන රෝග සම්බන්ධයෙන් වන අවදානම අවම කර ගැනීමට ඔබ කළ යුතු වන්නේ පවුලේ වෛද්‍යවරයා සමඟ ඒ පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීමයි. තවද ඔබට ගැලපෙන පෝෂ්‍යදායී ආහාරවේලක අවශ්‍යතාව පිළිබඳ පෝෂණවේදියෙකුගේ උපදෙස් ලබා ගැනීම ඔබ ගත යුතු තවත් වැදගත් පියවරකි.
ඔබ පමණක් නොව ඔබගේ පවුලේ සියලු දෙනාද නිරෝගී විය යුතුය. එහෙයින් ඔබගේ එදිනෙදා ව්‍යායාම හා සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ගැනීම සඳහා ඔබේ පවුලේ සාමාජිකයින් සම්බන්ධ කර ගැනීම ඔබගේද ඔවුන්ගේද යහපත් සෞඛ්‍යයට හේතු වනු ඇත. සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවිතයක් යනු කෙනෙකු ලබන ඉහළම සම්පතකි. නිදුක් නිරෝගී දීර්ඝායු ලැබීමට අවශ්‍ය ශක්තිය ඔබට ලබා දෙන්නේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවන රටාව පමණකි. එය රටේද සමාජයේද උන්නතියට හේතු වන්නකි. එහෙයින් තමන්ගේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවන රටාව වෙනුවෙන් උනන්දු වීම තමන්ගේ ජීවන තත්වය ඉහළ නැංවීමට පමණක් නොව සමස්ත සමාජය තුළම යහපත් ජීවන රටාවක් ඇති කිරීමට හැකියාව උදා වනු ඇත. ලාභ නොලබන වැඩසටහනක් වන ‘සුව දිවිය’ යනු දියවැඩියා රෝග වැළැක්වීම හා පාලනය පිළිබඳ ජනතාව දැනුවත් කිරීම හා අධ්‍යාපනය ලබා දීම සඳහා වන කාලෝචිත හා ස්වාධීන වැඩසටහනකි.